Cách sử dụng xe bus - Kinh nghiệm đi xe bus ở Nhật Bản

Khi sang Nhật, phương tiện đi lại chủ yếu của bạn có thể là xe buýt. Ở một số vùng ngoại ô và nông thôn thì bạn sẽ phải đi xe bus (nếu bạn không có xe hơi). Ngoài ra trong thành phố cũng sẽ có một số tuyến xe buýt nếu đi tàu không tiện lợi. Để tránh gặp phải những khó khăn khi mới đến đất nước này, dưới đây là những thông tin cần thiết giúp bạn hiểu cách di chuyển bằng xe buýt.

1. Bến xe buýt

Hầu hết xe buýt khởi hành và đến các ga đường sắt chủ yếu.

2. Thời gian biểu của xe buýt

Ở bến đỗ xe buýt có thời gian biểu của xe buýt. Có nhiều trường hợp thời gian biểu của xe buýt được chỉnh phù hợp với thời gian biểu của tàu. Ở các vùng trung tâm thì thời gian biểu được điều chỉnh mà không liên quan gì đến thời gian biểu của tàu nhưng có thể do ảnh hưởng của tắc đường mà có trường hợp không thể đi đúng theo như thời gian biểu.

3. Hướng chạy của xe buýt

Hướng chạy của xe buýt được ghi lên trên tấm kính trước của xe. Khi không biết hướng chạy của xe thì hãy hỏi người lái xe.

4. Lên xe buýt

Ở điểm dừng xe buýt, khi bạn thấy xe mà mình muốn đi hãy giơ tay vẫy rồi lên xe. Xe buýt thì có loại lên ở cửa trước rồi trả tiền luôn, có loại thì lên ở cửa giữa hay cửa sau lấy tấm vé có ghi số hiệu rồi trả tiền sau. Với trẻ em chưa đến 12 tuổi thì giá vé bằng một nửa người lớn. Nếu đi cùng người lớn thì sẽ được miễn vé với 2 trẻ nhỏ, từ trẻ thứ 3 thì sẽ tính giá vé trẻ em.

Tùy tuyến xe buýt mà cách trả tiền khác nhau:
- Trả tiền trước: Đồng giá từ bến đầu tới bến cuối, ví dụ 200 yên / lượt
- Trả tiền sau: Bạn lấy số khi lên xe buýt (có máy tự động, chỉ cần ấn nút), khi xuống bạn nhìn lên bảng điện tử của xe và trả đúng số tiền đó.

5. Xuống xe buýt

Khi bạn chuẩn bị xuống bến mà mình muốn xuống thì bấm nút xuống xe. Giá vé thì thường xem ở bảng giá ở đầu xe và tấm vé ghi số hiệu, bỏ tiền cùng tấm vé ghi số hiệu vào hộp lệ phí của máy trả tiền tự động bên cạnh ghế người lái xe. Khi không có tiền lẻ thì dùng máy đổi tiền ở cạnh máy trả tiền tự động.

6. Phương thức giảm giá có lợi 

Ở xe buýt cũng có các loại giảm giá có lợi như là vé định kỳ, vé nhiều lần hay thẻ từ nạp tiền sẵn (prepaid card).

Các hình thức thanh toán khi đi xe buýt

1.Thẻ xe buýt (プリペイドカード)

Ở Nhật, khi trả phí đi xe buýt, đa số mọi người đều sử dụng thẻ, bởi vì dùng thẻ sẽ có lợi hơn là trả bằng tiến mặt. Ví dụ như một thẻ xe buýt trị giá 1000 Yen, nếu như sử dụng tiền mặt cho đúng lượt đi của thẻ này thì phải tốn đến 1400 Yen.

Thẻ xe buýt được phát hành bởi rất nhiều công ty vân chuyển khác nhau, vì thế khi mua thẻ xe buýt, các bạn phải để ý xem công ty phát hành thẻ này có đúng với công ty vân chuyển xe buýt bạn hay sử dụng không, vì nếu không đúng thì bạn khổng thể sử dụng thẻ đó khi đi xe buýt. Có thể mua thẻ xe buýt ở các máy bán hàng tự động được đặt ở nhà ga, trạm dừng xe buýt hoặc các văn phòng hướng dẫn các công ty vận hành xe buýt. Hoặc các bạn cũng có thể mua trực tiếp từa các tài xế xe buýt khi xe dừng ở các chốt đèn giao thông. Khi đó, bạn chỉ cần nói những câu đơn giản, vì thế những bạn không giỏi tiếng Nhật lắm vẫn có thể nói được, ví dụ như:
Khách: すみません。1000えんのバスカードを� ��ださい。
Tài xế: はい、こちらです。ありがとうござ�� �ます。

Có 2 loại thẻ : thẻ Jiki chỉ dùng một lần rồi vứt đi, thẻ IC (ICカード) chỉ cần nạp bổ sung tiền vào khi thẻ hết tiền thì có thể sử dụng lại (thẻ sử dụng nhiều lần). Tùy vào từng công ty vận hành mà loại thẻ sử dụng cũng khác nhau. Tuy nhiên đa số xe buýt nào cũng sử dụng thẻ Jiki.

Khi sử dụng thẻ IC, khi lên và xuống xe buýt, bạn chỉ cần cho thẻ chạm vào máy đọc thẻ là được. Còn khi sử dụng thẻ Jiki, bạn phải cho thẻ vào máy đọc thẻ chuyên dụng. Trường hợp tuyến xe buýt bạn đi là tuyến đồng cước phí (đi đâu cũng chỉ một giá cước) thì bạn chỉ cần cho thẻ vào máy đọc lúc xuống xe buýt là được.

Khi lên xe buýt, cho thẻ Jiki vào máy đọc, cho vào khe ở bên dưới, rồi lấy thẻ ở khe bên trên。Máy sẽ báo số tiền có trong thẻ.

Khi xuống, cho thẻ vào nơi có chữ カード入口、sau đó lấy thẻ ở hướng ngược lại. Chữ đỏ là số tiền phí xe buýt và số tiền còn lại. (Bạn nào muốn kiểm tra thẻ thì nên để ý số tiền còn lại). Trong hình số tiền còn lại là 620 Yen.

2.Trường hợp chi trả bằng tiền mặt

Trường hợp trả bằng tiền mặt thì khi lên xe hãy lấy vé trước (là tờ giấy nhỏ có những con số được in vào) (Trường hợp là tuyến xe đồng giá thì sẽ không có vé). 

Hình trên là máy đọc thẻ chuyên dụng và máy để các bạn lấy vé. Chỉ cần ấn vào là sẽ co vé rơi ra.

Khi xuống xe, bạn hãy nhìn bảng giá chỗ cửa xuống, rồi xem thử con số trên vé của mình là số mấy, rồi bỏ số tiền tương ứng với con số được ghi trong vé vào thùng đựng tiền (tất nhiên là bỏ luôn cả vé vào nữa). Ví dụ, trên bảng giá số 20 tương ứng với số tiền là 150 Yen, vé của bạn là số 20 thì bạn phải bỏ 150 Yen vào thùng tiến kèm theo cả vé.

Thông thường, thùng đựng tiền sẽ không trả lại tiền thối nên cần phải chuẩn bị trước số tiền đủ để đi xe buýt. Trường hợp không đủ tiền lẻ thì có thể sử dụng máy đổi tiền của xe buýt để tự đổi tiền. Tuy nhiên, máy đổi tiền chỉ đổi nhhư sau:

• 100 Yen sẽ được đổi thành 50 Yen và 5 đồng 10 Yen.
• 500 Yen sẽ được đổi thành 4 tờ 100 Yen, 1 đồng 50 Yen và 5 đồng 10 Yen.
• 1000 Yen sẽ được đổi thành 9 tờ 100 Yen, 1 đồng 50 Yen và 5 đồng 10 Yen.

Còn các tờ tiền mệnh giá : 2000 Yen, 5000 Yen, 10000 Yen thì hầu như không thể đổi được, nên các bạn hãy chú ý khi sử dụng tiền mặt đi xe buýt.

Khi muốn xuống xe, phải ấn nút để báo cho bác tài biết. Tuy nhiên, nếu như tới bến muốn xuống rồi mới bấm nút thì cũng có trường hợp xe không dừng lại (vì nếu dừng đột ngột sẽ rất nguy hiểm). Vì thế hãy bấm nút khi xe vừa qua trạm gần với trạm mình muốn xuống. Khi xe buýt qua một trạm, sẽ có thông báo trạm dừng kế tiếp, vì thế nên để ý loa phóng thanh nếu như lần đầu tiên bạn đi tuyến xe buýt đó.

Nói tóm lại, khi sử dụng xe buýt, sẽ phải thực hiện theo trình tự như sau:

Khi lên xe buýt:

1. Lấy vé.
2. Cho thẻ qua máy đọc thẻ.

Khi xe buýt đi qua trạm xe buýt nào đó thì phải lắng nghe loa để biết trạm kế tiếp, khi nghe thấy trạm kế tiếp là trạm mình định xuống thì hãy nhấn nút ngay.

Khi xuống xe buýt:
1. Bỏ vé và tiền vé vào thùng tiền.
2. Cho thẻ qua máy đọc.

Xe buýt tốc độ cao

Bạn có thể đi liên tỉnh bằng xe buýt tốc độ cao (高速バス kousoku basu) chạy ban đêm với giá rất phải chăng, ghế ngồi thoải mái (có thể nằm ngả lưng ngủ). Bạn sẽ đặt vé online hay đặt ở đại lý bán vé bằng số điện thoại và email của bạn. Hãng xe bus sẽ gửi bạn thông tin địa điểm chờ, thời gian xuất hành cho bạn (ví dụ ga Shinjuku - Tokyo). Bạn đến đó và lên xe đi, sáng hôm sau tới nơi.
Ví dụ: Đi từ Aomori - Tokyo: 6000 yên ~ (600 km), Tokyo - Osaka (500 km): 6000 yên ~